Σε περισσότερες από 1.177.000 εκτιμώνται οι συνολικές ευκαιρίες απασχόλησης στην Ελλάδα για την περίοδο 2010-2020. Παρότι η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας («expansion demand») υπολογίζεται ότι θα εξακολουθήσει να χωλαίνει (-227.000 θέσεις), η ανάγκη αντικατάστασης εργαζομένων («replacement demand»), που είτε συνταξιοδοτούνται είτε μεταναστεύουν είτε αποχωρούν από τη δουλειά τους για προσωπικούς λόγους (πρόβλεψη για συνολικά 1.404.000 άτομα), θα δημιουργήσει πολλά κενά προς κάλυψη.
Οι παραπάνω προβλέψεις περιλαμβάνονται σε σχετικά σημειώματα (2013) του Ευρωπαϊκού Κέντρου για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης (cedefop), ενώ τα στοιχεία και οι εκτιμήσεις αναμένεται να επικαιροποιηθούν την άνοιξη του 2014.
Τα επαγγέλματα με τις περισσότερες “ανοιχτές” θέσεις μέχρι το 2020
Σε ποια επαγγέλματα εντοπίζονται οι περισσότερες ευκαιρίες απασχόλησης για το 2010-2020 στην Ελλάδα;
Περίπου 270.000 προβλέπεται ότι θα είναι οι ανοιχτές θέσεις εργασίας για εξειδικευμένους εργάτες στους τομείς της γεωργίας και της αλιείας, όπου ναι μεν η δημιουργία νέων θέσεων («επέκταση ζήτησης»), θα κινείται σε αρνητικό πεδίο (-93.000), αλλά η ανάγκη αντικατάστασης 363.000 ατόμων (λόγω, κυρίως, συνταξιοδότησης) διαμορφώνει θετικό ισοζύγιο.
Ακολουθούν κατά σειρά οι υπάλληλοι του κλάδου των υπηρεσιών και οι πωλητές (162.000 ευκαιρίες απασχόλησης), τα διάφορα στελέχη (157.000), οι νομικοί, ανώτατα διοικητικά στελέχη και μάνατζερ (156.000, παρότι οι νέες θέσεις θα είναι μειωμένες κατά 52.000), οι τεχνικοί όλων των ειδικοτήτων και τα συνδεόμενα επαγγέλματα (139.000) κ.τ.λ.
Νέες θέσεις εργασίας σε μεταφορές και διανομές, μεγάλη μείωση σε κατασκευές και μεταποίηση
Όσον αφορά τους κλάδους της οικονομικής δραστηριότητας, ο τομέας της μεταφοράς και διανομής προϊόντων εμφανίζει τις περισσότερες ευκαιρίες απασχόλησης για τη δεκαετία (448.000, εκ των οποίων 46.000 προβλέπεται ότι θα είναι νέες θέσεις).
Ο πρωτογενής τομέας ακολουθεί με 290.000 ευκαιρίες απασχόλησης και έπονται οι επιχειρηματικές και άλλες υπηρεσίες (207.000).
Στις κατασκευές, τα κενά πόστα προβλέπεται ότι θα είναι 32.000, με την «παρτίδα” να σώζεται από την ανάγκη αντικατάστασης εργαζομένων, πχ, λόγω συνταξιοδότησης, καθώς η τάση δημιουργίας νέων θέσεων (“επέκταση ζήτησης”) προβλέπεται ότι θα είναι έντονα αρνητική (-45.000).
Αντίστοιχη είναι η κατάσταση στη μεταποίηση (66.000 ευκαιρίες απασχόλησης, που προκύπτουν αν η μείωση στις νέες θέσεις -56.000- αφαιρεθεί από εκείνες που δημιουργούνται χάριν αντικατάστασης εργαζομένων, ήτοι 122.000).
Πάνω από 84 εκατ. ευκαιρίες απασχόλησης στην ΕΕ-28+ και αισθητές διαφορές με την Ελλάδα
Συνολικά στην ΕΕ των 28+ κρατών-μελών, οι ευκαιρίες απασχόλησης υπολογίζεται ότι θα ανέλθουν σε 84.085.000 για την περίοδο 2010-2020, εκ των οποίων όμως μόνο 7.877.000 θα είναι εντελώς νέες και οι υπόλοιπες θα προέλθουν από την ανάγκη αντικατάστασης 76.208.000 εργαζομένων).
Οι διαφορές σε σχέση με την Ελλάδα, σε ό,τι αφορά τα επαγγέλματα και τους τομείς, που θα επωφεληθούν από αυτές τις ευκαιρίες, είναι αισθητές. Συγκεκριμένα, οι τεχνικοί όλων των ειδικοτήτων και τα συνδεόμενα επαγγέλματα συγκεντρώνουν τις περισσότερες ευκαιρίες απασχόλησης στην ΕΕ-28+(16.561.000), αλλά και τις περισσότερες -5.060.000- νέες θέσεις εργασίας. Ακολουθούν τα στελέχη (15.055.000 συνολικά και 2.727.000 νέες θέσεις).
Στον τομέα των επιχειρηματικών και άλλων υπηρεσιών, προβλέπεται ότι ανοίγουν στο υπό εξέταση διάστημα πάνω από 24 εκατ. θέσεις εργασίας (οι 5.819.000 νέες), ενώ στη διανομή και μεταφορά προϊόντων 21 εκατ. (2.838.000 νέες).
Ζητούνται εργαζόμενοι υψηλών επαγγελματικών προσόντων
Οι περισσότερες από τις ευκαιρίες απασχόλησης στην ΕΕ-28+ συνολικά εκτιμάται ότι θα αφορούν άτομα με υψηλές και μέσες δεξιότητες και επαγγελματικά προσόντα(ζήτηση για περίπου 37.000.000 σε κάθε κατηγορία, με σημαντικό αριθμό νέων θέσεων εργασίας, ιδίως για τα υψηλά επαγγελματικά προσόντα, όπου η «ζήτηση επέκτασης» θα φτάσει τα 13.426.000 άτομα).
Αντίθετα, μόνο 9.245.000 προβλέπεται ότι θα είναι οι ανοιχτές θέσεις γα τα χαμηλά προσόντα, με τη ζήτηση επέκτασης (νέες θέσεις) να είναι έντονα αρνητική (-10.182.000).
Η περίπτωση της Κροατίας
Στο μεταξύ, ιδιαίτερη μνεία κάνει το cedefop, με σημείωμά του, στην αγορά εργασίας του νέου μέλους της ΕΕ, της Κροατίας. Όπως επισημαίνεται σε σχετική ανακοίνωση, η αγορά εργασίας της Κροατίας παρουσιάζει «κάποιες ενδιαφέρουσες διαφορές, σε σχέση με την υπόλοιπη ΕΕ».
Συγκεκριμένα, το εργατικό δυναμικό της χώρας είναι ελαφρώς νεότερο σε σχέση με τον μέσο κοινοτικό όρο, ενώ τα άτομα με μέση μόρφωση είναι περισσότερα (αναλογικά) από ό,τι στην υπόλοιπη ΕΕ και εκείνα με χαμηλές δεξιότητες λιγότερα. Επίσης, συγκρινόμενη με άλλα κοινοτικά κράτη, η Κροατία έχει σχετικά υψηλό ποσοστό απασχόλησης στους τομείς της γεωργίας και της μεταποίησης.
Ωστόσο, παρότι η απασχόληση στην ΕΕ συνολικά προβλέπεται ότι θα επανακάμψει στα προ κρίσης επίπεδα του 2008 μέχρι το 2017-2018, στην Κροατία αυτό αναμένεται να καθυστερήσει τουλάχιστον μέχρι το 2020.
Μεταξύ του 2013 και του 2020, οι περισσότερες ευκαιρίες απασχόλησης στην Κροατία προβλέπεται ότι θα ανοίξουν στους τομείς της διανομής και μεταφορών. Παράλληλα, η ανάγκη αντικατάστασης εργαζομένων προβλέπεται ότι θα προσφέρει στη χώρα επταπλάσιες θέσεις εργασίας, σε σχέση με τη ζήτηση επέκτασης (νέες θέσεις) μέχρι το 2020.