Ποια είναι τα δικαιώματα των εργαζομένων μερικής απασχόλησης

Αναλυτικά o oδηγός του ΕΚΦ:

Καθεστώς τείνουν να γίνουν μπρος στην ανέχεια και την οικονομική κρίση οι εργαζόμενοι μερικής απασχόλησης που αυξάνονται αλματωδώς, εξαιτίας και της εργασιακής αβεβαιότητας. Όμως αν και είναι η εύκολη λύση για τις εταιρείες και τις επιχειρήσεις, που καλύπτουν τα κενά τους με την συγκεκριμένη μορφή εργασίας του 21ου αιώνα, θα πρέπει οι εργαζόμενοι μερικής απασχόλησης να ξέρουν, ότι δεν είναι ξεκρέμαστοι αλλά έχουν δικαιώματα εργασιακά.

Ωράριο

Κατά νόμο σε περίπτωση μερικής απασχόλησης το ωράριο των εργαζομένων θα πρέπει να είναι συνεχές και όχι διακεκομμένο, να παρέχεται δηλαδή άπαξ ημερησίως, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, όπως ενδεικτικά για οδηγούς μεταφοράς μαθητών σε ιδιωτικά εκπαιδευτήρια και βρεφονηπιακούς σταθμούς και τους συνοδούς τους, καθηγητές ιδιωτικών εκπαιδευτήριων και φροντιστηρίων ξένων γλωσσών.

Καθορισμός αποδοχών

Οι αποδοχές των εργαζομένων μερικής απασχόλησης υπολογίζονται όπως και οι αποδοχές των εργαζομένων πλήρους απασχόλησης που εργάζονται στην ίδια επιχείρηση και εκτελούν ίδια ή παρόμοια καθήκοντα, και αντιστοιχούν στις ώρες εργασίας της μερικής απασχόλησης. Οι εργαζόμενοι μερικής απασχόλησης διατηρούν την αξίωση καταβολής προσαυξήσεως της αμοιβής τους σε περίπτωση εργασίας Κυριακή, αργία ή την νύχτα, καθώς και επιπλέον αμοιβής σε περίπτωση παροχής επιπρόσθετης εργασίας. Δικαιούνται επίσης κανονικά τα εκ του νόμου προβλεπόμενα επιδόματα (Δώρο Χριστουγέννων, Πάσχα, επίδομα αδείας, κτλ). Ειδικότερα ως προς το επίδομα αδείας, θα πρέπει να επισημάνουμε, ότι αυτό δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 13 ημερομίσθια ανά μήνα ή το ½ του μισθού ανάλογα με τον τρόπο καταβολής των αποδοχών.

Κοινωνική Ασφάλιση

Στην ασφάλιση του μερικώς απασχολούμενου εργαζόμενου, αναγνωρίζονται όλες οι ημέρες εργασίας που πραγματοποιεί σε κάθε μισθολογική περίοδο, εφαρμοζόμενων αναλογικώς των διατάξεων για την ασφάλιση εργαζομένων πλήρους απασχόλησης. Για τον υπολογισμό των ασφαλιστικών ημερών διαιρείται το συνολικό ποσό των μηνιαίων αποδοχών με το μικρότερο τεκμαρτό εκ του νόμου ημερομίσθιο.

Άδειες

Οι εργαζόμενοι με καθεστώς μερικής απασχόλησης δικαιούνται να λάβουν το σύνολο των αδειών που λαμβάνουν και οι εργαζόμενοι πλήρους απασχόλησης. Ειδικότερα και σε σχέση με την ετήσια άδεια, αναφέρουμε ότι δικαιούνται δύο (2) ημέρες άδειας για κάθε είκοσι πέντε (25) εργάσιμες ημέρες.

Καταγγελία Συμβάσεως Εργασίας

Και στην περίπτωση καταγγελίας συμβάσεως εργασίας μερικής απασχόλησης οι εργαζόμενοι δικαιούνται να λάβουν αποζημίωση απόλυσης σύμφωνα με τις ισχύουσες εργατικές διατάξεις και εφόσον η εργασιακή σχέση έχει διαρκέσει περισσότερο από 2 μήνες. Βάση για τον υπολογισμό της αποζημίωσης απόλυσης θεωρούνται οι τακτικές αποδοχές που λαμβάνει ο εργαζόμενος κατά τον μήνα της καταγγελίας της σύμβασης.

Κατάρτιση σύμβασης εργασίας μερικής απασχόλησης

Και στην περίπτωση αυτή απαιτείται έγγραφη σύμβαση εργασίας, η οποία και θα καθορίζει τους βασικούς όρους της εργασιακής σχέσης, καθώς και αντίστοιχη αναγγελία στο Σ.Ε.Π.Ε. Σε περίπτωση δε μετατροπής συμβάσεως εργασίας από καθεστώς πλήρους απασχόλησης σε καθεστώς μερικής απασχόλησης απαιτείται υποχρεωτικά και η συναίνεση του εργαζομένου-δεν μπορεί δηλαδή να επιβληθεί μονομερώς από τον εργοδότη.

Τα ένσημα της μερικής απασχόλησης

Η εγκύκλιος του ΙΚΑ 95/1992, με την οποία κοινοποιήθηκαν τα άρθρα 38 & 39 του Ν. 1892/1990, ρυθμίζει σε νέα βάση το θέμα της ασφάλισης των μερικώς απασχολούμενων. Σύμφωνα με το πλαίσιο αυτό, στην ασφάλιση των μερικώς απασχολούμενων, ανεξάρτητα αν αμείβονται με μισθό ή ημερομίσθιο, αναγνωρίζονται όλες οι ημέρες εργασίας, που πραγματοποιεί και εφαρμόζονται αναλογικά και οι διατάξεις για την αναγνώριση περισσότερων ημερών εργασίας επί πενθήμερης εργασίας.

Για τον υπολογισμό των ασφαλιστικών ημερών προσμετρώνται οι ημέρες και οι ώρες εργασίας και ο τρόπος αμοιβής.

1) Αν κάποιος εργάζεται με μειωμένο ωράριο, αλλά όλες τις εργάσιμες ημέρες του αναγνωρίζονται:

α) Αν οι ημερήσιες αποδοχές του είναι ίσες ή μεγαλύτερες από το ημερομίσθιο της 1ης Ασφαλιστικής Κλάσης, όπως ισχύει κάθε φορά, τότε αναγνωρίζονται στην ασφάλιση τόσες μέρες, όσες είναι οι πραγματικές μέρες απασχόλησης του μήνα, δηλαδή έως 22 μέρες.

β) Αν οι ημερήσιες αποδοχές του είναι μικρότερες από το ημερομίσθιο της 1ης Ασφαλιστικής Κλάσης, όπως ισχύει κάθε φορά, διαιρούνται οι καταβαλλόμενες μηνιαίες αποδοχές με το Τ.Η. της 1ης Α.Κ. και το πηλίκο που προκύπτει στρογγυλοποιείται στην επόμενη ακέραιη μονάδα. Με αυτόν τον τρόπο προσδιορίζονται οι μέρες ασφάλισης μηνιαίως.

Στην περίπτωση αυτή στους ημερομίσθιους δεν αναγνωρίζεται η προσαύξηση του πενθήμερου.

2) Αν κάποιος εργάζεται με πλήρες ωράριο, αλλά λιγότερες ημέρες (σύστημα εκ περιτροπής εργασίας):

Στην περίπτωση που εργάζεται έως 2 ημέρες του αναγνωρίζονται όσες πραγματικά ημέρες εργάστηκε. Αν, όμως, εργάζεται από τρεις ημέρες και παραπάνω τότε του αναγνωρίζεται μια ημέρα επιπλέον.

Να σημειωθεί πάντως ότι ως νομικό προηγούμενο υπάρχει η απόφαση 223/2012, του Διοικητικού Πρωτοδικείου Χαλκίδας που απεφάνθη ότι απασχολούμενος με 4 ώρες εργασίας ημερησίως υπάγεται στην πλήρη ασφάλιση του Ι.Κ.Α. για 25 ημέρες εργασίας μηνιαίως, με την προϋπόθεση ότι η απασχόληση δεν θα είναι μικρότερη των 4 ωρών ημερησίως και θα αφορά σχέση εργασίας αορίστου διάρκειας.