Νέο επεισόδιο στο σίριαλ των μόνιμων διορισμών στην εκπαίδευση αναμένεται τους επόμενους μήνες. Το υπουργείο Παιδείας θα παρουσιάσει εντός του τρέχοντος έτους ένα σχέδιο πρόσληψης δασκάλων και καθηγητών στο οποίο, πέραν της συμβολής του ΑΣΕΠ, θα περιλαμβάνονται κοινωνικά κριτήρια καθώς και η προϋπηρεσία των εκπαιδευτικών. Αυτό προέκυψε έπειτα από συνάντηση του Συλλόγου Αποφοίτων Ειδικής Αγωγής με στελέχη του υπουργείου Παιδείας.
Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ πρακτικά επανέρχεται σε ένα θέμα το οποίο είχε αναδείξει από την πρώτη εκλογή της το 2015, με το προσχέδιο να κληρονομείται από ηγεσία σε ηγεσία, καμία όμως μέχρι στιγμής δεν έχει προχωρήσει στη θέσπιση του νέου πλαισίου.
Κι αν η αλλαγή στον τρόπο διορισμού «καίει» εκατοντάδες χιλιάδες αναπληρωτές που κάθε χρόνο κάνουν αίτηση (σ.σ.: πέρσι είχαν φτάσει τους 110.000), τα παραπάνω σχέδια της ηγεσίας του υπουργείου Παιδείας δεν παύουν να είναι «ασκήσεις επί χάρτου» αν πρώτα δεν λυθεί η σημαντικότερη προϋπόθεση: να λάβει η κυβέρνηση το «πράσινο φως» από τους θεσμούς για διορισμούς. Σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Παιδείας, σε επίπεδο διαπραγματεύσεων, οι θεσμοί έχουν θετική στάση στο αίτημα της ηγεσίας, το οποίο τίθεται κάθε φορά στο τραπέζι των συζητήσεων. Βέβαια, το πρόσφατο παρελθόν, με τις ηγεσίες του ΣΥΡΙΖΑ να υπόσχονται κάθε χρόνο μόνιμες προσλήψεις και να τις αναιρούν μετά από λίγο καιρό, δεν έχει αφήσει πολλά περιθώρια στους εκπαιδευτικούς να «εμπιστεύονται» τις εξαγγελίες του υπουργείου.
Βάσει της πληροφόρησης που δόθηκε από το υπουργείο Παιδείας, το νέο σύστημα θα είναι υπό την εποπτεία του ΑΣΕΠ και θα αξιοποιεί ακαδημαϊκά προσόντα του εκπαιδευτικού, προϋπηρεσία (σ.σ.: με ταβάνι στα χρόνια) και κοινωνικά κριτήρια. Πρακτικά, καμία νέα πληροφορία δεν δόθηκε, καθώς όλα τα παραπάνω έχουν ήδη γνωστοποιηθεί από τις προηγούμενες ηγεσίες. Αν και το υπουργείο Παιδείας επιθυμεί να παρουσιάσει ένα σχέδιο εντός του έτους, τα βασικά κωλύματα που αντιμετώπισε και τις προηγούμενες φορές που έφερε το θέμα στη δημοσιότητα δεν τα έχει λύσει: αν θα καταργήσει το διαγωνισμό του ΑΣΕΠ και θα προχωρήσει μόνο σε σύστημα μοριοδότησης υπό την εποπτεία της ανεξάρτητης αρχής και κυρίως πώς θα διαμορφώσει ένα σύστημα που δεν θα καταπέσει στο ΣτΕ, μιας και το ανώτατο δικαστήριο έχει φέρει πολλές φορές με την πλάτη στον τοίχο την ηγεσία, κρίνοντας αντισυνταγματικούς τους νόμους της.
Τα δύο μέτωπα
Οι θεσμοί αλλά και το… ΣτΕ αποτελούν δύο αδιέξοδα στα σχέδια του υπουργείου Παιδείας. Οι μεν γιατί ζητούν συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις για να δώσουν το πολυπόθητο «πράσινο φως», το δε Συμβούλιο της Επικρατείας επειδή έχει κρίνει αντισυνταγματικούς παλαιότερους νόμους που κινούνται στη φιλοσοφία της κυβέρνησης για το ζήτημα της προϋπηρεσίας.
Σε έναν κυκεώνα νομοθετικών ρυθμίσεων -οι περισσότερες από αυτές προχωρούν με τις «ευλογίες των θεσμών» που αναμένονται τους επόμενους μήνες να ψηφιστούν και θα αλλάξουν ριζικά τις παιδαγωγικές δομές, τον τρόπο επιλογής στελεχών εκπαίδευσης ενώ προβλέπουν και τη θεσμοθέτηση της αξιολόγησής τους- το υπουργείο Παιδείας ευελπιστεί μέσω των μεταρρυθμίσεων που θα φέρει να ισχυροποιηθεί σε διαπραγματευτικό επίπεδο, ώστε να πετύχει την πολυπόθητη συναίνεση των θεσμών στο θέμα των μόνιμων διορισμών.
Το πρόβλημα του μεγάλου κύματος αποχώρησης μέσω συνταξιοδότησης τα προηγούμενα χρόνια και το γερασμένο προσωπικό που διδάσκει στα σχολεία (σ.σ.: σε ποσοστά 40%-50% οι εκπαιδευτικοί είναι γύρω στα 50) έχουν καταγραφεί και σε εκθέσεις της Κομισιόν και έχουν αναγνωριστεί από τους θεσμούς, όμως, όπως έχει αναλύσει και σε προηγούμενα ρεπορτάζ του ο «Ε.Τ.», ο εξορθολογισμός του ανθρώπινου δυναμικού αλλά και η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών που ζητούν οι δεύτεροι αποτελούν αγκάθια για την πορεία των συζητήσεων.
Πέραν των θεσμών, το υπουργείο Παιδείας έχει να αντιμετωπίσει και τις δικαστικές αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, που έχει δικαιώσει εκπαιδευτικούς οι οποίοι προσέφυγαν εναντίον νόμων που αναγνώριζαν -έστω και σε μικρότερο ποσοστό- την προϋπηρεσία έναντι του διαγωνισμού του ΑΣΕΠ για μόνιμη πρόσληψη.
Ηδη από το 2015, ο τότε αναπληρωτής υπουργός Παιδείας Τάσος Κουράκης είχε εξαγγείλει ότι για την πρόσληψη των εκπαιδευτικών θα έπρεπε να ληφθούν υπ’ όψιν τόσο η προϋπηρεσία όσο και σειρά κοινωνικών και ακαδημαϊκών κριτηρίων και πως η επιλογή θα γίνει με την εποπτεία του ΑΣΕΠ. Στη συνέχεια, ο Νίκος Φίλης την άνοιξη του 2016 είχε παρουσιάσει μια πρόταση όπου, σε μια προσπάθεια να αποφύγει κάποιο «δικαστικό» χαστούκι από το ΣτΕ, είχε βάλει ταβάνι στα χρόνια προϋπηρεσίας τα οποία θα μοριοδοτούνται.