“Χαράτσια” χωρίς ανάσα για 2,54 εκατομμύρια νοικοκυριά: Θα πληρώσουν από Ιούλιο έως Νοέμβριο 3,7 δισ. ευρώ φόρους εισοδήματος και από Σεπτέμβριο έως Ιανουάριο πάνω από 1 δισ. ευρώ ΕΝ.Φ.Ι.Α.

-Περισσότερα από 6 δισ. ευρώ θα κληθούν να πληρώσουν όλα τα φυσικά πρόσωπα σε ΕΝ.Φ.Ι.Α και φόρους εισοδήματος έως τον Γενάρη του 2018.-Αναλυτικοί πίνακες και παραδείγματα για τον τρόπο υπολογισμού του φετινού φόρου ακινήτων.-Με ποια διαδικασία πρέπει να διορθωθούν τυχόν λάθη και παραλείψεις στη συμπλήρωση του Ε9 για να αποφευχθούν άδικες υπερχρεώσεις με τα εκκαθαριστικά του ΕΝ.Φ.Ι.Α.

ΒΡΕΣ ΔΟΥΛΕΙΑ ΕΔΩ

Περίπου 7,4 εκατομμύρια φυσικά και νομικά πρόσωπα θα κληθούν από το φθινόπωρο να καταβάλουν στο Δημόσιο τον Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.) του 2017. Ο φόρος αυτός θα επιβληθεί φέτος χωρίς αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού του σε σύγκριση με πέρυσι.

Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.) αναμένεται, περί τα τέλη Αυγούστου, να αναρτήσει στους λογαριασμούς που τηρούν στο σύστημα ΤΑΧΙSNET περίπου 7,35 εκατομμύρια φυσικά πρόσωπα και 55.000 νομικά πρόσωπα τα εκκαθαριστικά σημειώματα-ειδοποιητήρια για την πληρωμή του ΕΝ.Φ.Ι.Α. του 2017. Τόσο τα φυσικά όσο και τα νομικά πρόσωπα θα πρέπει να πληρώσουν τον φόρο αυτό σε πέντε μηνιαίες δόσεις, κατά το χρονικό διάστημα από τον Σεπτέμβριο του 2017 έως τον Ιανουάριο του 2018. Το συνολικό ποσό του ΕΝ.Φ.Ι.Α. που θα κληθούν να καταβάλουν υπερβαίνει τα 3,2 δισ. ευρώ.

Για τουλάχιστον 2,54 εκατομμύρια φυσικά πρόσωπα, η υποχρέωση καταβολής του ΕΝ.Φ.Ι.Α. του 2017 από τον Σεπτέμβριο σημαίνει ότι δεν θα προλάβουν σχεδόν καθόλου να πάρουν οικονομική ανάσα, καθώς το αργότερο μέχρι τις 31 Ιουλίου θα πρέπει να έχουν πληρώσει συνολικά τουλάχιστον 1,23 δισ. ευρώ στο Δημόσιο για την εξόφληση της πρώτης δόσης των φόρων που αναγράφουν τα χρεωστικά εκκαθαριστικά σημειώματα των φετινών φορολογικών δηλώσεων τις οποίες υπέβαλαν για τα εισοδήματα του 2016. Στη συνέχεια δε έως το τέλος Σεπτεμβρίου θα πρέπει να πληρώσουν άλλα 1,23 δισ. ευρώ για τη δεύτερη δόση των φόρων που έχουν προκύψει από τις φετινές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και ταυτόχρονα τουλάχιστον άλλα 200 εκατ. ευρώ για την πρώτη δόση του ΕΝ.ΦΙ.Α. του 2017. Συνολικά, οι υποχρεώσεις των συγκεκριμένων φυσικών προσώπων σε ΕΝ.Φ.Ι.Α. και φόρους εισοδήματος υπερβαίνουν τα 4,7 δισ. ευρώ, ενώ για όλα τα φυσικά πρόσωπα οι υποχρεώσεις σε φόρους ακινήτων και εισοδήματος, οι οποίες πρέπει να έχουν εξοφληθεί έως και τον Ιανουάριο του 2018, ξεπερνούν τα 6 δισ. ευρώ!

Ο υπολογισμός του ΕΝ.Φ.Ι.Α. για το τρέχον έτος θα γίνει όπως ακριβώς και πέρυσι, καθώς:
1) Με νομοθετική ρύθμιση του υπουργείου Οικονομικών που ψηφίστηκε πρόσφατα από τη Βουλή, η εφαρμοσθείσα τα έτη 2014-2016 απαλλαγή των αγροτεμαχίων και των λοιπών εδαφικών εκτάσεων εκτός σχεδίων πόλεων ή οικισμών από τον συμπληρωματικό ΕΝ.Φ.Ι.Α. (ο οποίος επιβάλλεται σε όσα φυσικά πρόσωπα έχουν ακίνητη περιουσία συνολικής αντικειμενικής αξίας άνω των 200.000 ευρώ) θα ισχύσει και το 2017.

2) Δεν θα ισχύσει τελικά η υπόσχεση που είχε δώσει ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας από το “βήμα” της περυσινής Δ.Ε.Θ. ότι από το 2017 θα ισχύσει 100% απαλλαγή από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α. για κάθε φορολογούμενο που πληροί τα ακόλουθα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια:
α) Το «συνολικό ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα» του προηγούμενου έτους δεν έχει υπερβεί τις 9.000 ευρώ, προσαυξημένο κατά 1.000 ευρώ για τον ή την σύζυγο και για κάθε εξαρτώμενο μέλος της οικογένειας.

β) Το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων τα οποία κατέχει ο φορολογούμενος και τα λοιπά μέλη της οικογένειάς του δεν υπερβαίνει τα 150 τετραγωνικά μέτρα.

γ) Η συνολική αντικειμενική αξία των κτισμάτων και των εντός σχεδίων πόλεων οικοπέδων που κατέχει ο ο φορολογούμενος ή η οικογένειά του δεν υπερβαίνει τα 85.000 ευρώ αν πρόκειται για άγαμο, τα 150.000 ευρώ αν πρόκειται για έγγαμο χωρίς παιδιά και τα 200.000 ευρώ αν πρόκειται για έγγαμο με ένα ή δύο εξαρτώμενα τέκνα.

3) Ο ΕΝ.Φ.Ι.Α. του 2017 θα υπολογιστεί επί των ίδιων αντικειμενικών αξιών που ελήφθησαν υπόψη για τον υπολογισμό του ΕΝ.Φ.Ι.Α. του 2016. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το ν. 4223/2013, για τον υπολογισμό του ΕΝ.Φ.Ι.Α. κάθε έτους λαμβάνονται υπόψη οι φορολογητέες αξίες των ακινήτων που ισχύουν την 1η Ιανουαρίου του συγκεκριμένου έτους. Την 1η-1-2017 ίσχυαν οι αντικειμενικές αξίες ακινήτων που εφαρμόστηκαν και πέρυσι στον υπολογισμό του ΕΝ.Φ.Ι.Α., οπότε και φέτος ο ΕΝ.Φ.Ι.Α. θα υπολογιστεί επί αντικειμενικών αξιών ίδιων με πέρυσι.

4) Δεν πρόκειται να αλλάξει, ώστε να γίνει δικαιότερος, ούτε φέτος ο τρόπος υπολογισμού των εισοδηματικών ορίων για την χορήγηση της απαλλαγής από το 50% του ΕΝ.Φ.Ι.Α. σε φορολογούμενους με χαμηλά εισοδήματα και για την χορήγηση πλήρους απαλλαγής από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α. σε τρίτεκνους και πολύτεκνους με χαμηλά εισοδήματα. Αυτό σημαίνει ότι εκατοντάδες χιλιάδες άνεργοι, ανάπηροι, τρίτεκνοι και πολύτεκνοι φορολογούμενοι με πολύ χαμηλά πραγματικά εισοδήματα θα επιβαρυνθούν και φέτος άδικα με ΕΝ.Φ.Ι.Α., καθώς τα “κόλπα” για τον αποκλεισμό τους από το δικαίωμα απαλλαγής από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α., τα οποία εφαρμόστηκαν από τη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων (Γ.Γ.Δ.Ε.) την τριετία 2014-2016 (συνυπολογισμός φοροαπαλλασσόμενων και έκτακτων εισοδημάτων στο συνολικό οικογενειακό εισόδημα, αυθαίρετη προσθήκη του πρόσθετου εισοδήματος που προκύπτει από τα τεκμήρια στο άθροισμα όλων των εισοδημάτων) θα εφαρμοστούν και το 2017, αυτή τη φορά από την Α.Α.Δ.Ε.!

Διορθώσεις στο Ε9

Μετά την ολοκλήρωση της εμπρόθεσμης υποβολής 6,1 εκατομμυρίων δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων για το φορολογικό έτος 2016, η Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης της Α.Α.Δ.Ε. έχει αρχίσει να “τρέχει” το πρόγραμμα για τον υπολογισμό του νέου ΕΝ.Φ.Ι.Α., ενώ συνιστά στους φορολογούμενους να ελέγξουν τώρα την εικόνα της περιουσιακής τους κατάστασης, πριν δηλαδή εκδοθούν τα νέα εκκαθαριστικά σημειώματα.
Όσοι διαπιστώσουν λάθη στα δηλωθέντα στοιχεία της ακίνητης περιουσίας τους, τα οποία μπορεί να ακριβύνουν κατά πολύ τον λογαριασμό του ΕΝ.Φ.Ι.Α., μπορούν να προχωρήσουν σε διορθώσεις μέσω της εφαρμογής «Ε9 Περιουσιολόγιο» στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.aade.gr. Ιδιαίτερα όσοι κληρονόμησαν ακίνητα εντός του 2016 ή όσοι εντός του προηγούμενου έτους αγόρασαν ή πώλησαν ακίνητα και έχουν αλλαγές στην εικόνα της περιουσιακής κατάστασης της 1η-1-2017 σε σχέση με την εικόνα της 1ης-1-2016, θα πρέπει να εντοπίσουν έγκαιρα τυχόν ανακρίβειες ή παραλείψεις στη συμπλήρωση των στοιχείων της ακίνητης περιουσίας τους στο Ε9 και να τις διορθώσουν. Για τις εκπρόθεσμες διορθώσεις που θα υποβληθούν το πρόστιμο ανέρχεται σε 100 ευρώ.

Πότε αποφεύγετε το πρόστιμο για εκπρόθεσμη δήλωση Ε9.

Ωστόσο, σε περιπτώσεις που οι αλλαγές έπρεπε να είχαν γίνει πριν το Σεπτέμβριο του 2016, οι φορολογούμενοι μπορούν να γλιτώσουν το πρόστιμο των 100 ευρώ αν υπαχθούν στις διατάξεις του νόμου 4446/2016 για την οικειοθελή αποκάλυψη εισοδημάτων. Αρχικές ή τροποποιητικές δηλώσεις Ε9 των ετών 2008-2009 υποβάλλονται χειρόγραφα στην εφορία ενώ για τα επόμενα έτη οι δηλώσεις υποβάλλονται αποκλειστικά ηλεκτρονικά. Στην περίπτωση αυτή, οι ιδιοκτήτες ακινήτων  θα πρέπει να γράψουν στις σημειώσεις των φορολογούμενων τη φράση «ν. 4446/2016». Σε περιπτώσεις στις οποίες η δήλωση υποβάλλεται από φυσικά πρόσωπα θα πρέπει να αναγραφεί η φράση «δεν εμπίπτω στις εξαιρέσεις της παραγράφου 2 του άρθρου 60 του ν. 4446/2016».  Αν δεν αναγραφεί η συγκεκριμένη φράση με το συγκεκριμένο λεκτικό θα θεωρηθεί ότι η δήλωση δεν εμπίπτει στις ευνοϊκές διατάξεις του νόμου της οικειοθελούς αποκάλυψης.

ά την υποβολή τροποποιητικών δηλώσεων Ε9 για παρελθόντα έτη μέχρι και το 2016 θα γίνει νέα ηλεκτρονική εκκαθάριση του ΕΝ.Φ.Ι.Α. για όσα από τα συγκεκριμένα έτη εφαρμοζόταν ο συγκεκριμένος φόρος. Τυχόν επιπλέον προσδιορισθείσα προσαύξηση φόρου υπό μορφή ποσοστιαία υπολογισθέντος πρόσθετου φόρου θα διαγραφεί με απόφαση του αρμοδίου προϊσταμένου Δ.Ο.Υ., μετά από αίτηση του φορολογούμενου.
Ωστόσο οι φορολογούμενοι που θα επιλέξουν να υπαχθούν στη ρύθμιση της οικειοθελούς αποκάλυψης για να υποβάλουν αρχικές ή διορθωτικές δηλώσεις Ε9  θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί. Συγκεκριμένα όπως εξηγούν αρμόδια στελέχη της ΑΑΔΕ θα πρέπει να είναι σίγουροι για τα στοιχεία των ακινήτων τους που θα δηλώσουν ή θα τροποποιήσουν.  Και αυτό γιατί η δήλωση είναι αμετάκλητη. Δηλαδή μετά δεν θα έχουν τη δυνατότητα να προχωρήσουν σε νέα διόρθωση (π.χ. αλλαγή επιφάνειας ή χρήσης) που θα μειώνει τη φορολογητέα αξία του ακινήτου και κατά συνέπεια το φόρο.
 
Τα λάθη που μπορεί να κοστίσουν ακριβά

Κατά την αποτύπωση των στοιχείων των ακινήτων τους στις δηλώσεις Ε9, οι φορολογούμενοι συχνά πυκνά διαπιστώνεται ότι κάνουν λάθη, τα πιο συνηθισμένα από τα οποία είναι:

1. Οι βοηθητικοί χώροι καταχωρούνται ως κύριοι. Σε αυτές τις περιπτώσεις, χρεώνεται κανονικός φόρος ανά τετραγωνικό και όχι ο μειωμένος κατά 90% σε σχέση με τον φόρο που αναλογεί σε χώρο κύριας χρήσης. Κλασική παγίδα αποτελεί η δήλωση των υπόγειων επιφανειών ακινήτου ως κύριου χώρου ή του παταριού που επικοινωνεί με εσωτερική κλίμακα με τον κύριο χώρο ενός καταστήματος.

2. Το έτος γέννησης του επικαρπωτή δεν αναγράφεται σωστά. Το λάθος αυτό μπορεί να προκαλέσει τη χρέωση του φορολογούμενου με περισσότερο φόρο. Θα πρέπει να δηλώνεται το σωστό έτος γέννησης του επικαρπωτή, καθώς από την ηλικία του εξαρτάται και το ποσοστό του φόρου του ακινήτου το οποίο θα χρεωθεί σε αυτόν και αντίστοιχα το ποσοστό του φόρου που θα χρεωθεί στον ψιλό κύριο. Δηλαδή, όσο μεγαλύτερη είναι η ηλικία του επικαρπωτή, τόσο μεγαλύτερο μέρος του φόρου του ακινήτου χρεώνεται στον ψιλό κύριο.

3. Επιφάνεια, παλαιότητα και όροφος αναγράφονται λάθος ή παραλείπονται. Η μη ορθή αναγραφή της επιφάνειας, της ηλικίας του ακινήτου (ως έτος κατασκευής δηλώνεται το έτος έκδοσης της οικοδομής αδείας) και του ορόφου είναι πολύ συνηθισμένες περιπτώσεις λαθών στη συμπλήρωση του Ε9. Εάν δεν έχει συμπληρωθεί ο αριθμός ορόφου ή συμπληρώθηκε όροφος ακινήτου ως δώμα, για τον υπολογισμό του φόρου λαμβάνεται υπόψη ο συντελεστής που αντιστοιχεί στον 6ο όροφο. Αξίζει να σημειωθεί ότι στις περιπτώσεις μαιζονετών, ως όροφος πρέπει να δηλώνεται ο υψηλότερος όροφος της συγκεκριμένης ιδιοκτησίας.

4. Παραλείπεται η αναγραφἠ του ποσοστού συνιδιοκτησίας. Σε περίπτωση μη αναγραφής ή αναγραφής λανθασμένου ποσοστού συνιδιοκτησίας, λαμβάνεται υπόψη ως ποσοστό συνιδιοκτησίας το 100%.

5. Μη ορθή δήλωση κτισμάτων μέσα σε αγροτεμάχιο. Σε περίπτωση κατά την οποία έχει συμπληρωθεί η στήλη της συνολικής επιφάνειας κτισμάτων που βρίσκονται στο αγροτεμάχιο αλλά δεν έχει συμπληρωθεί η κατηγορία του ακινήτου, θεωρείται ότι επί του αγροτεμαχίου βρίσκεται κατοικία. Ιδιαίτερη προσοχή στην περίπτωση των αγροτεμαχίων χρειάζεται και η συμπλήρωση του κωδικού που περιγράφει την απόσταση από τη θάλασσα (πηγή)