Με το νέο σχέδιο, οι συναλλαγές με μετρητά «ψαλιδίζονται» ακόμη περισσότερο αφού η χρησιμοποίηση των προπληρωμένων καρτών θα διευρυνθεί, Το φθινόπωρο αναμένεται η σχετική νομοθετική ρύθμιση σύμφωνα με την οποία οι περισσότερες συναλλαγές θα γίνονται μέσω POS και ηλεκτρονικές αγορές με στόχο τη διαφάνεια σχετικά με τον τρόπο χρήσης των επιδομάτων από τους δικαιούχους. Η συγκεκριμένη παρέμβαση αποτελεί προαπαιτούμενο για την αποδέσμευση κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης, με στόχο τη μεγαλύτερη διαφάνεια στις συναλλαγές των δικαιούχων επιδομάτων σε συνδυασμό με την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής.
Με τη νέα παρέμβαση, η οποία άλλωστε έχει στοιχεία από τη δοκιμασμένη «συνταγή» που έχει ήδη εφαρμοστεί με επιτυχία για τα Fuel Pass, Freedom Pass, Market Pass κτλ, επιδιώκεται μεγαλύτερη διαφάνεια στις συναλλαγών, καλύτερος έλεγχος για τους δικαιούχους επιδομάτων καθώς τα χρήματα θα ξοδεύονται για να καλύπτουν βιοτικές ανάγκες, και φυσικά καταπολέμηση της φοροδιαφυγής εφόσον θα εκδίδονται αποδείξεις.
Έτσι, οι περισσότερες συναλλαγές θα γίνονται μέσω POS και με ηλεκτρονικές αγορές. Βάσει του αρχικού σχεδιασμού, όλα τα επιδόματα του ΟΠΕΚΑ, εκτός των αναπηρικών, καθώς και όλα τα επιδόματα της ΔΥΠΑ θα καταβάλλονται μέσω προπληρωμένων καρτών για το μεγαλύτερο μέρος του ποσού, ενώ θα επιβληθεί όριο στα μετρητά που θα μπορούν να αποσύρουν οι δικαιούχοι χρησιμοποιώντας τις προπληρωμένες κάρτες.
Ειδικότερα όλα τα επιδόματα του ΟΠΕΚΑ εκτός των αναπηρικών καθώς και όλα τα επιδόματα της ΔΥΠΑ θα καταβάλλονται μέσω προπληρωμένων καρτών για το μεγαλύτερο μέρος του ποσού. Μάλιστα μελετάται να δοθούν κίνητρα τα οποία όσο μεγαλύτερο ποσό θα χρησιμοποιεί ο δικαιούχος των επιδομάτων μέσω των προπληρωμένων καρτών τόσο θα του παρέχονται κάποιες παροχές όπως για παράδειγμα η ενισχυμένη συμμετοχή στη φορολοταρία.
Η αλλαγή αυτή αποτελεί προαπαιτούμενο για την αποδέσμευση των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης και θα πρέπει να νομοθετηθεί έως το τέλος του έτους. Όπως προκύπτει από το σχετικό έγγραφο δεσμεύσεων, το οποίο έχει ενσωματωθεί στο εγκεκριμένο από την Ε.Ε. πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων του εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης, «η πλειονότητα των κοινωνικών επιδομάτων θα πρέπει να πληρώνονται μέσω προπληρωμένων καρτών».
Έως τώρα, μόνο οι δικαιούχοι του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος λαμβάνουν το 50% του επιδόματος μέσω προπληρωμένης κάρτας, με το υπόλοιπο να καταβάλλεται στον τραπεζικό τους λογαριασμό ως μετρητά. Το πείραμα επεκτείνεται τώρα σε εκατοντάδες χιλιάδες άλλους δικαιούχους, όπως επιδοτούμενοι εργαζόμενοι, άνεργοι και ευάλωτες ομάδες πολιτών, που λαμβάνουν οικονομική ενίσχυση από το κράτος.
Τι αλλάζει
Οι αλλαγές που θα γίνουν έχουν ως εξής:
– Θα καθιερωθούν προπληρωμένες κάρτες και για τα άλλα σημαντικά προνοιακά επιδόματα του ΟΠΕΚΑ, όπως το επίδομα τέκνου και το επίδομα για τη γέννηση,
– Θα πληρώνονται με κάρτες τα βασικά επιδόματα ανεργίας της ΔΥΠΑ,
– Θα καθιερωθούν όρια ανάληψης μετρητών για τις προπληρωμένες κάρτες και το ποσό που θα μένει πέραν του ορίου θα μπορεί να δαπανάται μόνο με ηλεκτρονικές πληρωμές, δηλαδή με αγορές μέσω POS, αγορές μέσω e-banking κ.α.
– Θα δοθούν κίνητρα για τη χρήση των προπληρωμένων καρτών για συγκεκριμένα αγαθά και υπηρεσίες (όπως οι δαπάνες για τα παιδιά ή για τον τοκετό) και θα απαγορευθούν άλλες δαπάνες, όπως για τζόγο. Με αυτό τον τρόπο η προπληρωμένη κάρτα δεν θα επιτρέπει την συναλλαγή σε περίπτωση που ο δικαιούχος επιχειρεί να κάνει μία απαγορευμένη δαπάνη.
Ποια επιδόματα θα ενταχθούν σε προπληρωμένη κάρτα
Επιδόματα ΟΠΕΚΑ
Επίδομα Γέννησης: Επικρατέστερο επίδομα για να μπει στην νέα λειτουργία – δηλαδή την πληρωμή μέσω προπληρωμένης κάρτας – είναι το επίδομα γέννας των 2.000 ευρώ που τέθηκε σε εφαρμογή από την 1η Ιανουαρίου του 2020.
Με την κάρτα αυτή οι δικαιούχες μητέρες θα μπορούν να αγοράζουν οποιοδήποτε προϊόν τους χρειάζεται από οποιοδήποτε κατάστημα της χώρας με βρεφικά ή παιδικά είδη, αλλά δεν θα μπορούν να κάνουν ανάληψη ούτε ενός σεντ από αυτό, καθώς δεν θα αντιστοιχεί σε κάποιο τραπεζικό λογαριασμό τους.
Αντίθετα, με βάση το υφιστάμενο σύστημα, το ποσό των 2.000 ευρώ κατατίθεται σε έναν τραπεζικό λογαριασμό της μητέρας και αυτή μπορεί να κάνει άμεση ανάληψη ακόμα και όλου του ποσού μέσω του ΑΤΜ ή τραπεζικού υποκαταστήματος.
Επίδομα Παιδιού (Α21)
Χορηγείται με εισοδηματικά κριτήρια από το πρώτο παιδί και το συνολικό ποσό καθορίζεται από τον αριθμό των εξαρτώμενων παιδιών και την κατηγορία του οικογενειακού εισοδήματος. Το ποσό του επιδόματος ανέρχεται σε 70 ή 42 ή 28 ευρώ για κάθε παιδί για το πρώτο και δεύτερο παιδί ανά μήνα, ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος και σε 140 ή 84 ή 56 από το τρίτο και για κάθε επόμενο παιδί, ανά μήνα.
Επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης Ανασφάλιστων Υπερηλίκων
Χορηγείται σε όσους δεν κατάφεραν να συγκεντρώσουν τον απαραίτητο για την συνταξιοδότηση ασφαλιστικό χρόνο και ανέρχεται σε 360 ευρώ.
-Αγροτική εστία: Πρόγραμμα παροχής χρηματικών βοηθημάτων σε τρίτεκνες και πολύτεκνες αγρότισσες μητέρες συνταξιούχους ή ασφαλισμένες του e-ΕΦΚΑ (ΟΓΑ). Το πρόγραμμα αφορά στην καταβολή χρηματικού βοηθήματος ύψους 700 ευρώ σε 4.000 τρίτεκνες μητέρες και 1.000 ευρώ σε 1.000 πολύτεκνες μητέρες.
Επίδομα αναδοχής
Για κάθε παιδί που τοποθετείται σε αναδοχή χορηγείται στους ανάδοχους γονείς ή στο ίδιο μετά την ενηλικίωσή του, οικονομική ενίσχυση, για την κάλυψη των τρεχουσών αναγκών διαβίωσης του αναδεχόμενου ατόμου. Το ποσό που καταβάλλεται ξεκινάει από 325 ευρώ και κλιμακώνεται στα 375 ευρώ και πάνω για παιδιά με παθήσεις.
Ενίσχυση σε Οικογένειες Ορεινών και Μειονεκτικών Περιοχών
Το ποσό ξεκινάει από 300 έως 600 ευρώ με τη χρήση εισοδηματικών κριτηρίων.
Επίδομα Στέγασης
Χορηγείται με εισοδηματικά κριτήρια και είναι 70 ευρώ το μήνα για τον δικαιούχο και προσαυξάνεται κατά 35 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος.
Επίδομα Στεγαστικής Συνδρομής για τους ανασφάλιστους υπερήλικες
Χορηγείται με εισοδηματικά κριτήρια και αφορά μόνο υπερήλικες άνω των 67 ετών, οι οποίοι είναι ανασφάλιστοι και μισθώνουν κύρια κατοικία.
Επιδόματα ΔΥΠΑ
-Επίδομα ανεργίας
-Ειδικό βοήθημα μετά τη λήξη της τακτικής ανεργίας
-Ειδικό βοήθημα μετά από τρίμηνη παραμονή στο μητρώο ανέργων
-Επίδομα επίσχεσης
-Ειδικό βοήθημα σε αποφυλακισθέντες
-Ειδικό εποχικό βοήθημα
-Βοήθημα μακροχρονίως ανέργων ύψους 200 ευρώ για έως 12 μήνες
-Επίδομα αφερεγγυότητας εργοδότη
-Επίδομα διαθεσιμότητας.